Εσύ, έχεις καταφέρει να θέτεις όρια ώστε να απολαμβάνεις;
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η εκπαίδευση που παρείχα στα μέλη της κοινότητάς μου σχετικά με τα όρια σε όλες τις σχέσεις μας.
Σήμερα λοιπόν μοιράζομαι και μαζί σου ορισμένα πράγματα για τα όρια και τους τύπους τους. Επίσης, τους λόγους για τους οποίους τα χρειάζεσαι αλλά και μερικούς τρόπους για να τα θέσεις.
Ξεκινάμε;
Ας ξεκινήσουμε με τους πιο βασικούς τύπους ορίων έτσι ώστε να ξέρεις από που μπορείς να κάνεις την αρχή
- Φυσικά όρια: Στα φυσικά όρια ανήκει ο προσωπικός μας χώρος, η ιδιωτικότητα που χρειάζομαι και το σώμα μου. Για παράδειγμα, φυσικό όριο είναι να χτυπά κάποιος την πόρτα μου πριν μπει στο δωμάτιο μου ή να μην με καλεί μετά τις 9 το βράδυ ή ακόμα και να μην με αγκαλιάζει σε δημόσιο χώρο
- Σεξουαλικά όρια: Ίσως αυτό να είναι και το πιο δύσκολο κομμάτι για τους περισσότερους από εμάς, μιας και είναι κάτι που δεν μας έμαθε ποτέ κανένας. Για παράδειγμα, το με ποια αγγίγματα ή λόγια αισθάνομαι άνετα και με ποιες εκφράσεις ή σχόλια δεν αισθάνομαι άνετα.
- Oικονομικά όρια: Είναι σημαντικό να θέτουμε τα οικονομικά μας όρια, και μάλιστα όσο πιο ανεπηρέαστα μπορούμε καθώς η διαχείριση των χρημάτων για τον κάθε άνθρωπο είναι τόσο ξεχωριστή όσο και η γεύση.
- Συναισθηματικά όρια: Τι μοιράζομαι, με ποιον, πότε και πόσο: Τα συναισθηματικά μας όρια έχουν να κάνουν με το τι θέλω να πω και σε ποιον: Αν για παράδειγμα είμαι ερωτευμένη, μπορεί να μην θέλω να μοιραστώ αυτήν την πληροφορία με τους γονείς μου ή να θέλω να τη μοιραστώ μόνο με την αδελφή μου.
- Πνευματικά όρια: Τέλος, τα πνευματικά όρια έχουν να κάνουν με το τι πιστεύουμε και σκεφτόμαστε. Εάν εγώ πιστεύω στο σύμπαν και στον νόμο της έλξης και έρθει κάποιος να μου πει ότι αυτό στο οποίο πιστεύω είναι ανοησία, το όριο είναι να του πω να σταματήσει.
Γιατί όμως είναι σημαντικό και συμφέρον για εμένα να έχω προσωπικά όρια;
Μπορεί να σκεφτείς ότι το να βάζεις τόσο πολλά όρια στις σχέσεις και την καθημερινότητά σου είναι περιοριστικό και αυστηρό. Ότι «χαλάει» τον αυθορμητισμό και δεν είναι κάτι που τελικά θα σε βοηθήσει, αντίθετα, θα σε δυσκολέψει.

Κι όμως, το να θέτεις όρια και να τα τηρείς, θα σε βοηθήσει ώστε:
α) Να διατηρήσεις την ταυτότητά σου
Όρια σημαίνει να είσαι σε θέση να διαχωρίσεις τα συναισθήματά μου από αυτά των άλλων. Όλοι έχουμε σκέψεις, αναμνήσεις και συναισθήματα τα οποία τείνουμε να προβάλλουμε και να μπερδεύουμε με αυτά άλλων.
β) Να θωρακίσεις την ψυχική σου υγεία
Συχνά, όταν δυο φίλοι μας μαλώνουν, τι κάνουμε; Μπαίνουμε στην μέση. Ακούμε τη μια πλευρά, ακούμε την άλλη και στο τέλος από διαμεσολαβητές γινόμαστε σάκοι του μποξ, χάνουμε χρόνο, δαπανάμε ενέργεια, μπορεί να ξοδεύουμε ακόμα και χρήματα και τελικά καλούμαστε να διαλέξουμε.
Κι όμως, καλύτερα δοκίμασε να κάνεις ένα βήμα πίσω, να πεις απλά: «Η γνώμη μου είναι αυτή, από εκεί και πέρα είναι στο χέρι σας να τα βρείτε ως ενήλικες» και αποχωρείς. Τα πράγματα θα είναι πολύ πιο απλά και κυρίως πολύ πιο ήρεμα για εσένα.
γ) Ενίσχυσε την αυτονομία σου
Δοκίμασε να πεις τι θέλεις και τι δεν θέλεις να κάνεις, πού θέλεις να βρίσκεσαι αλλά και πού όχι: Έτσι, θα μπορείς να έχεις ελευθερία κινήσεων και δράσεων, χωρίς να περιορίζεσαι ώστε να παραμένεις εντός συγκεκριμένων κύκλων και να δένεσαι με συγκεκριμένους ανθρώπους.
δ) Προστάτευσε την οικογένειά σου
Η έρευνα μάς δείχνει ότι τα ξεκάθαρα όρια που θέτουμε στην εργασία σχετίζονται με υψηλά επίπεδα ευτυχίας, υγιή τρόπο ζωής και χαμηλότερο ρίσκο οικογενειακών κρίσεων. Επομένως οφείλεις να βάζεις γερά όρια, προκειμένου να διασφαλίσεις την υγεία, την ευτυχία και την γαλήνη για εσένα και την οικογένεια σου.
Ναι αλλά είναι αδύνατον να βάλω όρια σε μια ήδη υπάρχουσα σχέση!
Αδύνατον δεν είναι σίγουρα, πιθανόν να είναι δύσκολο, συμφωνώ. Όμως υπάρχουν μερικές ιδέες που μπορούν να σε διευκολύνουν.
Ξεκίνα τώρα!
Μια μικρή, εύκολη, πρώτη αλλαγή είναι να ξεκινήσεις να λες «Όχι, ευχαριστώ»
Με αυτόν τον τρόπο το όχι σου, είναι ξεκάθαρο αλλά ευγενικό. Δείχνεις ότι αναγνωρίζεις την ευγενική προσφορά του άλλου, χωρίς να νιώθει ότι τον ακυρώνεις.
Μείνε συνεπής στα νέα πράγματα που λες
Ας πάρουμε το εξής παράδειγμα: Η μητέρα σου, έρχεται στο σπίτι ανά πάσα στιγμή αλλά θέλεις να τηλεφωνεί πριν έρθει. Σε αυτήν την περίπτωση, χρειάζεται να τηρήσεις αυτό που ζητάς, χωρίς εξαιρέσεις αλλά και να κάνεις κι εσύ το ίδιο, ώστε να της δείξεις πως εννοείς αυτό που λες.
Θυμήσου την εσωτερική έδρα ελέγχου: ξεκίνα από εσένα!
Αν θέλεις να βάλεις όρια, θυμήσου ότι αυτά ξεκινούν από εσένα. Έτσι, ο απέναντι δεν θα το πάρει προσωπικά και δεν θα νιώσει ότι του ασκείς κριτική.
Καταλαβαίνεις κι εσύ ότι έχει διαφορά το να οριοθετείς από το να κρίνεις, σωστά;
Μπορείς να πεις «Νιώθω άβολα όταν έρχεσαι στο σπίτι μου χωρίς να με ενημερώσεις» αντί για «Είσαι αδιάκριτη που έρχεσαι στο σπίτι μου χωρίς να με ενημερώσεις».
Ζήτησε χώρο και χρόνο
Το να ζητάς χώρο και χρόνο, είναι κάτι που σε βοηθά να χτίσεις τα όρια. Η απόσταση και ο χρόνος είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων μας. Πράγματι, μπορεί εκ πρώτης να ξαφνιάσει τον άλλο αλλά όταν το βάζεις σε ένα πλαίσιο, μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα.
Θα σου δώσω ένα ολοκληρωμένο παράδειγμα που μπορεί να σε βοηθήσει
Ας συνεχίσουμε με τα όρια στη σχέση με τη μητέρα μας.
Η μικρή αλλαγή που μπορούμε να κάνουμε σήμερα κιόλας είναι να της ζητήσουμε να μας καλεί στο τηλέφωνο πριν μας επισκεφθεί, με στόχο να μειώσουμε τις επισκέψεις αυτές.
Για να είμαστε συνεπείς, της λέμε κάθε φορά που μιλάμε στο τηλέφωνο «αν θα έρθεις πάρε με τηλέφωνο, ενώ αν έχει ήδη έρθει χωρίς να το κάνει, επαναλαμβάνουμε “την επόμενη φορά πάρε με τηλέφωνο”. Ακόμα, θα μπορούσε να βοηθήσει το να πούμε ποιες ώρες είναι καλύτερες για εμάς. Ένας τρόπος που μπορούμε να το δηλώσουμε αυτό με “εσωτερική έδρα ελέγχου” είναι να πούμε “Με εξυπηρετεί καλύτερα αν με παίρνεις τηλέφωνο πριν έρθεις, για να ξέρω να σε υποδεχτώ». Τέλος, μπορούμε να ζητήσουμε απόσταση και χρόνο για να σκεφτούμε ποια είναι η τόσο μεγάλη ανάγκη που κάνει τη μητέρα μας να έρχεται στο σπίτι μου συνέχεια; Μήπως είναι δική μου ανάγκη αυτή και της την έχω μεταφέρει;
Και πώς θα χτίσω νέες σχέσεις αν εξαρχής βάζω όρια;
Κι όμως, αν αρχίσεις να ενεργείς με έναν νέο τρόπο με τους νέους ανθρώπους που έρχονται στη ζωή σου, τα πράγματα θα είναι πολύ πιο εύκολα! Παράλληλα, αυτό θα σου χτυπήσει «καμπανάκια» για το τι να κάνεις με τους «παλιούς».

Τα ΟΧΙ να είναι ΟΧΙ και τα ΝΑΙ να είναι ΝΑΙ
Όταν οροθετείς, χρειάζεται να είσαι σταθερός σε αυτό που λες και να μην αλλάζεις εύκολα την γνώμη σου όσον αφορά το συγκεκριμένο όριο. Διαφορετικά δίνεις αντικρουόμενα μηνύματα και ο απέναντι δεν αντιλαμβάνεται καν το όριο αυτό.
Επικοινώνησε τις ανάγκες σου
Κανένας δεν οφείλει να γνωρίζει την ανάγκη σου και τα όρια σου, αν εσύ δεν τα δηλώσεις ξεκάθαρα, ειδικά αν δεν σε γνωρίζει. Πες με ευγενικό τρόπο αυτό που θέλεις και μην περιμένεις από τον άλλον να το μαντέψει.
Τόνισε τα “πιστεύω” σου
Είναι γεγονός ότι οριοθετείς καλύτερα όταν οι άλλοι γνωρίζουν από την 1η μέρα ποιος είσαι. Τόνισε τα πιστεύω σου και δώσε έμφαση στις αξίες σου, με εσωτερική έδρα ελέγχου έτσι ώστε να μπουν γερά τα όρια και να προχωρήσεις με αυτά, έτσι ώστε να μην τρέχεις μετά από μήνες και χρόνια για να τα ξαναθέσεις από την αρχή.
Μοιράσου
Το τι μοιράζεσαι μέσα σε μια σχέση είναι ένα μεγάλο στοιχείο οριοθέτησης. Το να μοιράζεται ο άλλος συνέχεια και εσύ καθόλου, δεν είναι ένα υγιές όριο.
Για παράδειγμα, εγώ σαν Βιργινία, όταν θέλω να χτίσω μια νέα επαγγελματική σχέση, τα δύο Όχι που λέω είναι σχετικά με τον χρόνο παράδοσης των εργασιών – θέλω να ξέρω ακριβώς ποιος θα είναι και να τηρείται – και στην επικοινωνία τα Σαββατοκύριακα – τα Σαββατοκύριακα δεν συζητώ για επαγγελματικά θέματα. Από την άλλη, τα δύο Ναι που θα πω είναι στο να παίρνει πρωτοβουλίες ο συνεργάτης αλλά και να λαμβάνει κάποιου μπόνους. Με λίγα λόγια, επικοινωνώ την ανάγκη μου για σεβασμό του ελεύθερου χρόνου αλλά και της πλήρους υποστήριξης μου.
Και επειδή ξέρω τι σκέφτεσαι και αναρωτιέσαι, θα σου απαντήσω αμέσως.
Είναι εύκολη διαδικασία; ΟΧΙ
Είναι ασφαλής και προς όφελος μας; ΝΑΙ
Αξίζει με λίγα λόγια; ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΑΙ ΝΑΙ!
Και θέλοντας να κλείσω αυτό το άρθρο με έναν συμβολισμό θα σου πω το εξής:
Σε προσκαλώ απο σήμερα να αρχίσεις να σκέφτεσαι τα όρια σαν τις σημαδούρες που υπάρχουν στη θάλασσα. Είναι εκεί όχι μόνο για να προστατέψουν τους λουόμενους αλλά και για να εξυπηρετήσουν τις βάρκες. Είναι εκεί για να βοηθήσουν και τις δύο πλευρές να συνυπάρχουν αρμονικά, με ηρεμία και ασφάλεια!
Με πολλή χαρά σε περιμένω στην ομάδα των Greek Positive να τα λέμε ακόμα πιο συχνά.